ΟΑΕΔ: Άρχισε η υποβολή αιτήσεων για τα μπλοκάκια και τη μετατροπή τους σε σύμβαση εξαρτημένης εργασίας

Ξεκίνησε από χθες Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 2017 η υποβολή αιτήσεων για τη συμμετοχή στο νέο πρόγραμμα του ΟΑΕΔ «Ενίσχυση της απασχόλησης 40.000 αμειβόμενων με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών, με μετατροπή της σύμβασης παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών σε σύμβαση εξαρτημένης εργασίας».

Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του ΟΑΕΔ, το πρόγραμμα επιχορηγεί για 12 μήνες τις επιχειρήσεις που απασχολούν εργαζόμενους με συμβάσεις παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών, προκειμένου να τις μετατρέψουν σε συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας με καθεστώς πλήρους απασχόλησης.

Το ποσό με το οποίο θα επιχορηγείται η επιχείρηση που θα ενταχθεί στο πρόγραμμα, ισούται με τις εργοδοτικές εισφορές 12 μηνών (συμπεριλαμβανομένων και των εργοδοτικών εισφορών των δώρων Χριστουγέννων, Πάσχα και του επιδόματος αδείας) για κάθε εργαζόμενο του οποίου η σύμβαση παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών μετατρέπεται σε σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, με ανώτατο όριο επιχορήγησης τα 350 ευρώ για κάθε μήνα πλήρους απασχόλησης.

Η επιχείρηση δεσμεύεται να διατηρήσει το σύνολο του προσωπικού της καθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματος που ανέρχεται σε 18 μήνες, εκ των οποίων οι 12 μήνες αντιστοιχούν στο διάστημα κατά το οποίο η επιχείρηση λαμβάνει επιχορήγηση και οι υπόλοιποι 6 μήνες στο διάστημα κατά το οποίο δεσμεύεται να διατηρήσει το σύνολο του προσωπικού της χωρίς επιχορήγηση.

Ωφελούμενοι του Προγράμματος είναι αμειβόμενοι με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών εργαζόμενοι σε δύο (2) εργοδότες κατά ανώτατο όριο, εφόσον: i)  η ασφάλισή τους εντάσσεται στη διάταξη της παρ.9 του άρθρου 39 του ν.4387/2016. ii) η σύμβαση με τις αντισυμβαλλόμενες δικαιούχους επιχειρήσεις της παραπάνω  παραγράφου, βρίσκεται σε ισχύ και  έχει αναρτηθεί στην ειδική πλατφόρμα του διαδικτυακού τόπου του ΕΦΚΑ τουλάχιστον τρεις (3) μήνες πριν την υποβολή της αίτησης υπαγωγής της επιχείρησης στο πρόγραμμα. iii) μετατραπεί η παραπάνω σύμβαση παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών σε σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Κεφάλαιο 7, της παρούσας. iv) δεν παρείχαν εξαρτημένη εργασία στον ίδιο εργοδότη το δωδεκάμηνο που προηγείται της ημερομηνίας της αίτησης για υπαγωγή στο πρόγραμμα. Δικαιούχοι του προγράμματος είναι οι  ιδιωτικές επιχειρήσεις, Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (Κ.ΑΛ.Ο) και γενικά εργοδότες του ιδιωτικού τομέα που ασκούν τακτική οικονομική δραστηριότητα σε όλη τη χώρα  και   απασχολούν αμειβόμενους εργαζόμενους  με Δελτία Παροχής Υπηρεσιών.

^{Πηγή: ΑΠΕ}

Αγώνας δρόμου 70 ημερών για να «χτιστεί» το αφορολόγητο: Oι δαπάνες που απαιτούνται, οι εξαιρέσεις, οι απαλλαγές

Εκατομμύρια μισθωτοί, συνταξιούχοι και κατ’ επάγγελμα αγρότες πρέπει να έχουν πραγματοποιήσει έως τις 31-12-2017 δαπάνες για αγορές αγαθών και παροχή υπηρεσιών συνολικού ύψους 10%-18,75% επί του ετήσιου εισοδήματος του τρέχοντος έτους, εξοφληθείσες μέσω χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών ή μέσω ηλεκτρονικής τραπεζικής (e-banking) ή με άλλες ηλεκτρονικές μεθόδους πληρωμής, για να κατοχυρώσουν το δικαίωμα ετήσιας έκπτωσης φόρου εισοδήματος έως 1.900-2.100 ευρώ κατά την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων που θα υποβάλουν το 2018.

Ουσιαστικά, για την εξασφάλιση έκπτωσης φόρου απομένουν πλέον 72 μέρες. Οσοι δεν προλάβουν να καλύψουν τα απαιτούμενα ποσοστά δαπανών θα επιβαρυνθούν με την υποχρέωση καταβολής φόρου 22% επί των ακάλυπτων ποσών.

Σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο, η ισχύουσα φορολογική νομοθεσία προβλέπει τα εξής:

1. Μισθωτοί, συνταξιούχοι και κατά κύριο επάγγελμα αγρότες για να εξασφαλίσουν στις δηλώσεις που θα υποβάλουν το 2018 ετήσια έκπτωση φόρου εισοδήματος μέχρι τα επίπεδα των 1.900-2.100 ευρώ, η οποία αντιστοιχεί σε αφορολόγητο όριο από 8.636 έως 9.545 ευρώ, θα πρέπει να έχουν πραγματοποιήσει από την 1η-1-2017 έως και την 31η-12-2017 δαπάνες εξοφληθείσες με «πλαστικό» ή «ηλεκτρονικό χρήμα» συνολικού ύψους ίσου με ποσοστό:

10% επί των πρώτων 10.000 ευρώ του ετησίου εισοδήματός τους, πραγματικού ή τεκμαρτού,
15% επί των επόμενων 20.000 ευρώ και
20% επί του υπερβάλλοντος ποσού.

2. Σε κάθε περίπτωση μη κάλυψης του ποσού δαπάνης που αντιστοιχεί στο ισχύον κατά περίπτωση ποσοστό επί του εισοδήματος, το «ακάλυπτο» ποσό θα φορολογείται με 22%.

3. Στο ποσό των δαπανών που απαιτείται να έχουν πραγματοποιηθεί με «πλαστικό» ή «ηλεκτρονικό χρήμα», για να καλυφθεί το αφορολόγητο όριο, περιλαμβάνονται όλα σχεδόν τα έξοδα για αγορές αγαθών και λήψη υπηρεσιών.

Συγκεκριμένα, λαμβάνονται υπόψη έξοδα για να αγοραστούν αγαθά και να παρασχεθούν υπηρεσίες των παρακάτω κατηγοριών:
-Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά: Ψωμί, δημητριακά, ρύζι, ζυμαρικά, κρέας, νερό, αναψυκτικά κ.λπ.

-Αλκοολούχα ποτά και καπνός: Οινοπνευματώδη ποτά, κρασιά, μπίρες, καπνός, τσιγάρα κ.λπ.

-Ενδυση και υπόδηση: Υφάσματα, ενδύματα, καθαρισμός, μεταποίηση, παπούτσια, επιδιορθώσεις.

-Στέγαση: Ηλεκτρικό ρεύμα, ύδρευση, φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης, κοινόχρηστα, δημοτικά τέλη, εργασίες υδραυλικού, ηλεκτρολόγου κ.λπ.

-Διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες: Επιπλα, διακοσμητικά είδη, φωτιστικά, χαλιά, μοκέτες, οικιακές συσκευές, είδη καθαρισμού κ.ά.

-Μεταφορές: Ποδήλατα, ανταλλακτικά και αξεσουάρ αυτοκινήτου, καύσιμα, λιπαντικά, μίσθωση γκαράζ, εισιτήρια τρένου, λεωφορείων, ταξί, αεροπλάνων και πλοίων. Τα διόδια δεν περιλαμβάνονται.

-Επικοινωνίες: Κινητή και σταθερή τηλεφωνία, σύνδεση Internet, ταχυδρομικές υπηρεσίες.

-Αναψυχή, πολιτιστικές δραστηριότητες: Υπολογιστές, κάμερες, μουσικά όργανα, άνθη, κατοικία ζώα, αθλητικές δραστηριότητα, θέατρα, βιβλία, εφημερίδες κ.ά.

-Εκπαίδευση: Δίδακτρα για προσχολική, Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

-Υγεία: Επισκέψεις σε ιατρούς-οδοντιάτρους φάρμακα, νοσήλια, τεστ εγκυμοσύνης, οινόπνευμα καθαρό, ιατρικά προϊόντα, γυαλιά μυωπίας, πατερίτσες, πιεσόμετρο κ.ά.

-Ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια, κυλικεία.

-Αλλα αγαθά και υπηρεσίες: Κομμωτήρια, κοσμήματα, είδη για μωρά, οίκοι ευγηρίας και ιδρύματα για άτομα με ειδικές ανάγκες, ασφάλιση κατοικίας, υγείας, οχημάτων.

-Λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου: Για τους λογαριασμούς που είναι σε όνομα διαφορετικό από αυτόν που τους εξοφλεί, γίνονται δεκτές πληρωμές εφόσον ο καταβάλλων τη δαπάνη είναι και ο πραγματικός χρήστης του ακινήτου.

-Αγορές με κάρτες στο εξωτερικό: Δαπάνες σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης ή του ΕΟΧ που έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα λαμβάνονται υπόψη για την έκπτωση φόρου.

4. Στις δαπάνες που λαμβάνονται υπόψη για την κατοχύρωση της έκπτωσης φόρου (του αφορολογήτου) δεν περιλαμβάνονται:
Τα ενοίκια.

Τα τέλη κυκλοφορίας.

Οι αγορές οχημάτων (αυτοκινήτων, δίκυκλων).

Οι αγορές σκαφών, αεροπλάνων και αεροσκαφών.

Οι αγορές κατοικιών, οικοπέδων και λοιπών ακινήτων.

Οι πληρωμές φόρων.

Οι πληρωμές δόσεων δανείων.

Οι αγορές επενδυτικών προϊόντων (μετοχών, ομολόγων κ.λπ.).

Ποιοι απαλλάσσονται

5. Eξαιρούνται από την υποχρέωση να εξοφλούν με ηλεκτρονικά μέσα τις δαπάνες που κατοχυρώνουν το αφορολόγητο οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και οι κατ’ επάγγελμα αγρότες φορολογούμενοι 70 ετών και άνω, τα άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση, οι φορολογικοί κάτοικοι της Ε.Ε. ή του ΕΟΧ που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα και φορολογούνται με την κλίμακα από μισθωτή εργασία και συντάξεις.

Οι φορολογούμενοι που υπάγονται στις παραπάνω περιπτώσεις οφείλουν να καλύπτουν τα προαναφερθέντα ποσοστά του ετησίου εισοδήματος (10%-18,75%) με δαπάνες εξοφληθείσες με μετρητά.

Για το λόγο αυτόν οφείλουν να ζητούν, να λαμβάνουν και να διακρατούν τις αποδείξεις.

Πλήρης εξαίρεση από την υποχρέωση κατοχύρωσης της έκπτωσης φόρου με πληρωμές δαπανών προβλέπεται για τις παρακάτω κατηγορίες:
Δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στο εξωτερικό.

Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης εισοδήματος και φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων.

Οσοι κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.

Φορολογούμενοι που δεν έχουν εισόδημα από καμία κατηγορία ή έχουν εισόδημα μόνο από κεφάλαιο ή/και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ.

Οι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ για τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματός τους.

Οι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης.

Υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία.

Οσοι βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των 6 μηνών).

Οσοι διαμένουν σε οίκους ευγηρίας και σε ψυχιατρικά καταστήματα καθώς και οι φυλακισμένοι.

Δαπάνες συζύγων

6. Το ποσό των δαπανών δηλώνεται ατομικά από κάθε σύζυγο ή από κάθε μέρος συμφώνου συμβίωσης.

Σε περίπτωση που καλύπτεται το απαιτούμενο ποσό δαπανών από οποιονδήποτε εκ των δύο συζύγων, το τυχόν πλεονάζον ποσό δύναται κατά την εκκαθάριση να μεταφερθεί στον άλλο σύζυγο για τυχόν κάλυψη του ελάχιστου απαιτούμενου ποσού δαπανών.

7. Οι δικαιούχοι αφορολόγητου ορίου δεν είναι υποχρεωμένοι να κρατάνε τις χάρτινες αποδείξεις των δαπανών που πραγματοποίησαν.

Για την απόδειξη των συναλλαγών γίνεται δεκτό κάθε πρόσφορο μέσο όπως:
Κατάσταση κίνησης τραπεζικού λογαριασμού (bank statement), η οποία εκδίδεται από τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες εξυπηρέτησης πελατών των τραπεζών.

Αντίγραφο κίνησης τραπεζικού λογαριασμού.

Αναλυτική εικόνα καρτών.

Αποδεικτικά κατάθεσης ή εξόφλησης.

Αντίγραφο εκδιδόμενης απόδειξης πληρωμής τερματικού μηχανήματος (POS).

Τα δικαιολογητικά δεν προσκομίζονται στην εφορία αλλά πρέπει να φυλάσσονται για 5 χρόνια.

Η Εγκύκλιος του Ε.Φ.Κ.Α. για τη διαδοχική ασφάλιση

Εγκύκλιο που αφορά θέματα διαδοχικής ασφάλισης εξέδωσε ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), σύμφωνα με την οποία η εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης δεν είναι υποχρεωτική για τους χρόνους που έχουν πραγματοποιηθεί έως 31/12/2016.

Όπως επισημαίνεται στην εγκύκλιο, εξακολουθεί να παρέχεται η δυνατότητα στον ασφαλισμένο να επιλέξει το συνυπολογισμό ή μη του χρόνου διαδοχικής ασφάλισης που έχει διανύσει σε κάποιον από τους ενταχθέντες στον ΕΦΚΑ φορείς, υπό την προϋπόθεση ότι, μετά την 1/1/2017, δεν ασφαλίζεται στον ΕΦΚΑ για δραστηριότητα που υπάγεται στην ασφάλιση του αντίστοιχου πρώην φορέα του οποίου δεν επιθυμεί την προσμέτρηση χρόνου του και δεν είναι δυνατή η προσμέτρηση μόνο μέρους του χρόνου που διανύθηκε στην ασφάλιση του κάθε εντασσομένου φορέα. Από τη γραμματική διατύπωση του άρθρου είναι σαφές ότι τα ανωτέρω ισχύουν για τους φορείς με την υφιστάμενη μορφή που έχουν κατά την ένταξή τους στον ΕΦΚΑ (π.χ. για τον τ. ΟΑΕΕ, ως έχει και όχι για τους πρώην φορείς ΤΕΒΕ, ΤΑΕ, ΤΣΑ).

Παράδειγμα: Ασφαλισμένος που έχει χρόνο ασφάλισης στο πρώην ΝΑΤ, το έτος 1980, (τρεις μήνες), καθώς και στον τ. ΟΑΕΕ και τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, δύναται να επιλέξει να μην συνυπολογίσει το χρόνο του τ. ΝΑΤ στην αίτησή του για συνταξιοδότηση που θα υποβάλει στον ΕΦΚΑ. Εάν, όμως, έχει διανύσει και χρόνο ως ναυτικός, μετά την 1/1/2017, ασφαλιστέο στον ΕΦΚΑ (π.χ. δύο μήνες), δεν δύναται να αποποιηθεί το χρόνο αυτό (των τριών μηνών του έτους 1980), αλλά πρέπει να συνυπολογιστεί όλος ο χρόνος που διένυσε ως ναυτικός, πριν και μετά την 1/1/2017. Ως εκ τούτου, δεν δύναται να γίνει αποποίηση χρόνου ασφάλισης που έχει διανυθεί, μετά την 1/1/2017, στον ΕΦΚΑ.

Παράλληλος χρόνος ασφάλισης

Στις περιπτώσεις που έχει διανυθεί παράλληλος χρόνος ασφάλισης σε περισσότερους του ενός ενταχθέντες στον ΕΦΚΑ φορείς, πριν από την ένταξή τους στον ΕΦΚΑ, ο ασφαλισμένος δύναται να επιλέξει για το παράλληλο αυτό διάστημα το χρόνο ασφάλισης που επιθυμεί να συνυπολογίσει, σύμφωνα με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.

Για τον παράλληλο χρόνο ασφάλισης ο οποίος δεν συνυπολογίζεται, σύμφωνα με τα ανωτέρω, εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 17 και 36 του Ν. 4387/2016, για την εφαρμογή των οποίων θα ακολουθήσουν περαιτέρω οδηγίες.

Για το διαδοχικά ασφαλισμένο, που, κατά τη λήξη της υποχρεωτικής ασφάλισής του, μετά την 1/1/2017, προκύπτει πολλαπλή δραστηριότητα και, κατά συνέπεια, παράλληλη ασφάλιση, δύναται να επιλέξει τις προϋποθέσεις του ενταχθέντα φορέα με τις οποίες επιθυμεί να συνταξιοδοτηθεί, τηρουμένων των προϋποθέσεων της παρ. 1 του άρθρου 19 του Ν. 4387/2016.

Παράδειγμα: Διαδοχικά ασφαλισμένος στο τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ έως 2015 και ασφαλισμένος από 2015 έως 2019 παράλληλα στο τ. ΕΤΑΑ (τ. ΤΣΜΕΔΕ) και Δημόσιο. Η λήξη της υποχρεωτικής ασφάλισής του τον βρίσκει, μετά την 1/1/2017, σε καθεστώς παράλληλης ασφάλισης.

Ο εν λόγω διαδοχικά ασφαλισμένος δύναται να επιλέξει τις ευνοϊκότερες προϋποθέσεις με τις οποίες θα συνταξιοδοτηθεί, τηρουμένων των προϋποθέσεων της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 4387/2017, το δε ανταποδοτικό μέρος της σύνταξης θα υπολογίζεται, λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των εισφορών που έχουν καταβληθεί, κατά την κρίσιμη περίοδο.

Κρίση συνταξιοδοτικού δικαιώματος από τον ΕΦΚΑ

Με την ενοποίηση των φορέων κοινωνικής ασφάλισης και τη δημιουργία του ΕΦΚΑ απλοποιείται σταδιακά η διαδικασία έκδοσης των συνταξιοδοτικών αποφάσεων με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.

H έκδοση-οριστικοποίηση συνταξιοδοτικών αποφάσεων διενεργείται πλέον από την Κεντρική Υπηρεσία Απονομής Συντάξεων.

Ως αποτέλεσμα, απλουστεύεται η διαδικασία εξέτασης-έκδοσης των συνταξιοδοτικών αιτημάτων και μειώνεται ο χρόνος έκδοσης των συντάξεων, καθώς καταργείται η διαβίβαση απορριπτικών αποφάσεων μεταξύ των ενταχθέντων στον ΕΦΚΑ φορέων.

Με τις ανωτέρω διατάξεις, διατηρούνται οι προϋποθέσεις καθορισμού «αρμόδιου φορέα» όσον αφορά την κρίση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, όπως ίσχυε με τις διατάξεις του άρθρου 5 του Ν. 3863/2010 και πλέον o ΕΦΚΑ χορηγεί σύνταξη, εφόσον με όλους τους χρόνους των ενταχθέντων στον ΕΦΚΑ φορέων ο ασφαλισμένος πληροί τις προϋποθέσεις της νομοθεσίας του αρμόδιου ενταχθέντα φορέα.

Αναλυτικά, διακρίνουμε τα εξής:

Κρίση με τις διατάξεις της νομοθεσίας του τελευταίου ενταχθέντα φορέα σε Α΄ φάση

Το αίτημα ασφαλισμένου ή μελών της οικογένειάς του, που ζητούν την εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης, κρίνεται αρχικά με τις διατάξεις της νομοθεσίας του τελευταίου ενταχθέντα στον ΕΦΚΑ φορέα.

Για να χορηγήσει σύνταξη, ο ΕΦΚΑ πρέπει στην ασφάλιση του τελευταίου ενταχθέντα φορέα:

1. Να πραγματοποιήθηκαν πέντε έτη ή 1.500 ημέρες εργασίας, εκ των οποίων 20 μήνες ή 500 ημέρες, αντίστοιχα, κατά την τελευταία πενταετία, πριν τη διακοπή της απασχόλησης ή την υποβολή της αίτησης για κρίση του δικαιώματος σύνταξης, λόγω γήρατος.

Για κρίση του δικαιώματος σύνταξης, λόγω αναπηρίας ή θανάτου, να πραγματοποιήθηκαν 40 μήνες ή 1.000 ημέρες εργασίας, εκ των οποίων 12 μήνες ή 300 ημέρες, αντίστοιχα, κατά την τελευταία πενταετία, πριν τη διακοπή της απασχόλησης ή την υποβολή της αίτησης και

2. να πληρούνται οι διατάξεις της νομοθεσίας του τελευταίου ενταχθέντα φορέα με ολόκληρο το χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης.

Κρίση με τις διατάξεις της νομοθεσίας του προηγούμενου ενταχθέντα φορέα

Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος δεν πραγματοποίησε τον αριθμό ημερών εργασίας που αναφέρεται παραπάνω, (δηλαδή 1.500 ημέρες, από τις οποίες 500 την τελευταία πενταετία για το γήρας, 1.000 ημέρες, από τις οποίες 300 την τελευταία πενταετία για αναπηρία και θάνατο) ή τις έχει πραγματοποιήσει, αλλά δεν πληροί τις προϋποθέσεις που απαιτεί η νομοθεσία του τελευταίου ενταχθέντα φορέα, τότε κρίνεται το αίτημά του ή των μελών της οικογένειάς του από τον ενταχθέντα φορέα, στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποίησε τον περισσότερο χρόνο ασφάλισης, εκτός από τον τελευταίο.

Απαραίτητη προϋπόθεση, για να κριθεί η αίτηση από τον ενταχθέντα φορέα με τις περισσότερες ημέρες εργασίας ή έτη ασφάλισης, μετά την κρίση από τον τελευταίο ενταχθέντα φορέα, είναι:

- Ο ασφαλισμένος που ζητά να συνταξιοδοτηθεί, λόγω γήρατος, να έχει συμπληρώσει ένα από τα όρια ηλικίας που προβλέπει η νομοθεσία του τελευταίου ενταχθέντα φορέα.

- Ο ασφαλισμένος που ζητά να συνταξιοδοτηθεί, λόγω αναπηρίας, να έχει κριθεί ανάπηρος με το ποσοστό αναπηρίας που προβλέπεται από τη νομοθεσία του τελευταίου ενταχθέντα φορέα.

- Για τη συνταξιοδότηση, λόγω θανάτου, των μελών της οικογένειας του ασφαλισμένου, δεν απαιτείται καμία προϋπόθεση.

Για να δικαιωθεί ο ασφαλισμένος ή τα μέλη της οικογένειάς του από τον ΕΦΚΑ με τις διατάξεις της νομοθεσίας του ενταχθέντα φορέα, στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποίησε τον περισσότερο χρόνο (στον οποίο δεν συμπεριλαμβάνεται ο τελευταίος), πρέπει να πληρούνται οι προϋποθέσεις που προβλέπουν οι διατάξεις της νομοθεσίας του με ολόκληρο το χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης.

Κρίση με τις διατάξεις της νομοθεσίας των προηγούμενων ενταχθέντων φορέων κατά φθίνουσα σειρά αριθμού ημερών εργασίας

Αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις της νομοθεσίας του ενταχθέντα φορέα, στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποιήθηκαν οι περισσότερες ημέρες εργασίας ή έτη ασφάλισης, τότε η αίτηση κρίνεται από τους άλλους ενταχθέντες φορείς που ασφαλίστηκαν κατά φθίνουσα σειρά αριθμού ημερών εργασίας, εκτός από τον τελευταίο. Εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις που προβλέπουν οι διατάξεις της νομοθεσίας τους με ολόκληρο το χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης, τότε χορηγείται η αιτούμενη σύνταξη από τον ΕΦΚΑ.

Επισημαίνεται ότι, για να κριθεί η αίτηση του ασφαλισμένου με τις διατάξεις της νομοθεσίας του επόμενου κατά φθίνουσα σειρά αριθμού ημερών εργασίας ενταχθέντα φορέα, μετά την κρίση από τον ενταχθέντα φορέα με τις περισσότερες ημέρες εργασίας, δεν είναι απαραίτητο ο ασφαλισμένος να έχει συμπληρώσει ένα από τα όρια ηλικίας που προβλέπονται από τη νομοθεσία του ή να έχει κριθεί ανάπηρος με το ποσοστό αναπηρίας που προβλέπεται από τη νομοθεσία του, διότι η προϋπόθεση αυτή απαιτείται να υπάρχει μόνο στον τελευταίο ενταχθέντα φορέα.

Κρίση με τις διατάξεις της νομοθεσίας του τελευταίου ενταχθέντα φορέα σε Β΄ φάση

Αν, τελικά, δεν συγκεντρώνει ο ασφαλισμένος τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που προβλέπει η νομοθεσία όλων των ενταχθέντων φορέων που ασφαλίστηκε, πριν από τον τελευταίο, τότε καθίσταται αρμόδιος και πάλι ο τελευταίος ενταχθείς φορέας, εφόσον ο ασφαλισμένος πραγματοποίησε στην ασφάλιση του:

- 1.000 ημέρες εργασίας ή 40 μήνες ασφάλισης, από τις οποίες 300 ημέρες εργασίας ή 12 μήνες ασφάλισης, αντίστοιχα, την τελευταία πενταετία, πριν τη διακοπή της απασχόλησης ή την υποβολή της αίτησης για κρίση δικαιώματος σύνταξης, λόγω γήρατος.

- 300 ημέρες εργασίας οποτεδήποτε για κρίση δικαιώματος σύνταξης, λόγω αναπηρίας ή θανάτου.

Εφόσον διαπιστωθεί ότι υπάρχουν οι παραπάνω προϋποθέσεις αρμοδιότητας και ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις που προβλέπουν οι διατάξεις της νομοθεσίας του τελευταίου ενταχθέντα φορέα με ολόκληρο το χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης, τότε χορηγείται η σύνταξη από τον ΕΦΚΑ.

Εάν στη νομοθεσία των ενταχθέντων φορέων υπάρχουν διατάξεις που θέτουν ειδικές προϋποθέσεις για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, οι προϋποθέσεις αυτές δεν λαμβάνονται υπόψη.

Ενδεικτικά, δεν λαμβάνονται υπόψη οι ειδικές προϋποθέσεις που αφορούν:

- Στην ύπαρξη ενεργού ασφαλιστικού δεσμού.

- Στη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας σε δεδομένο χρόνο σε σχέση με το χρόνο διακοπής της απασχόλησης.

- Στην παραγραφή.

- Στην εξέταση της εκ νέου επανασύνδεσης του ασφαλισμένου με τους ενταχθέντες φορείς, προκειμένου να διαπιστωθεί, αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που απαιτούνται κατά περίπτωση (εγκύκλιος 68/2013 του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ), κ.λπ.

Γενικά, περιλαμβάνονται κάθε είδους προϋποθέσεις που περιορίζουν τη θεμελίωση του δικαιώματος, όχι, όμως, χρονικές προϋποθέσεις που είναι θεμελιωτικές του συνταξιοδοτικού δικαιώματος της αναπηρίας και του θανάτου.

Επομένως, οι παραπάνω οδηγίες εφαρμόζονται για συνταξιοδοτικά αιτήματα που υποβάλλονται από την έναρξη ισχύος του Ν. 4387/2016 (13/5/2016) και εφεξής, καθώς και για όσα εκκρεμούν σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας, των οποίων τα οικονομικά αποτελέσματα θα ανατρέξουν στην ημερομηνία της αρχικής αίτησης συνταξιοδότησης.

Όσα έχουν απορριφθεί, θα επανεξετασθούν, σύμφωνα με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο, εφόσον υποβληθεί αίτηση από τους ενδιαφερόμενους και τα οικονομικά αποτελέσματα θα ανατρέξουν στην ημερομηνία της νέας αίτησης.

1ο παράδειγμα

Ασφαλισμένη πραγματοποίησε στην ασφάλιση:

- του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 1.100 Η.Α. χρονικής περιόδου 1979-1985

- του τ. ΟΑΕΕ 2.700 Η.Α. χρονικής περιόδου 1986-1994

- του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 2.500 Η.Α. χρονικής περιόδου 1995-2006

- του τ. ΟΑΕΕ 1.225 Η.Α. χρονικής περιόδου 2006-2010

- του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 1.000 Η.Α. χρονικής περιόδου 2010-2014

- Σύνολο: 8.525 Η.Α.

Γεννήθηκε την 5/9/1959 και το τέκνο της την 12/5/1989.

Υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης ως μητέρα ανηλίκου τέκνου την 7/6/2014 στο τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.

Το αίτημά της απορρίπτεται σε εφαρμογή των οδηγιών της εγκ. 68/2013 (κατά την επανασύνδεση με το τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ το έτος 2010, δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ως μητέρα ανήλικου τέκνου, γιατί το τέκνο της ενηλικιώθηκε το έτος 2007 που ήταν σε ασφαλιστικό δεσμό με τον τ. ΟΑΕΕ), διαβιβάζεται για κρίση στον τ. ΟΑΕΕ, όπου απορρίπτεται, λόγω έλλειψης χρονικών προϋποθέσεων και, στη συνέχεια, επαναδιαβιβάζεται στο τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, για να κριθεί σε β΄ φάση, όπου και απορρίπτεται εκ νέου.

Κατά της απορριπτικής απόφασης του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ υποβάλλει αίτηση θεραπείας–ένσταση στην Τ.Δ.Ε., η οποία απορρίπτεται και, στη συνέχεια, προσφεύγει στο Διοικητικό Πρωτοδικείο, όπου και εκκρεμεί.

Επειδή η ανωτέρω αίτηση είναι σε εκκρεμότητα, θα αντιμετωπιστεί με βάση τις ανωτέρω οδηγίες και, επομένως, θα δικαιωθεί, σύμφωνα με τη νομοθεσία του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, σύνταξης γήρατος ως μητέρα ανηλίκου από 7/6/2014, γιατί ο τελευταίος ενταχθείς φορέας είναι αρμόδιος να κρίνει το αίτημά της σε α΄ φάση και με ολόκληρο το χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης πληρούνται οι διατάξεις της νομοθεσίας του, αφού, μέχρι το 2010, είχε ανήλικο τέκνο και 5.500 ημέρες ασφάλισης.

2ο παράδειγμα

Ασφαλισμένος πραγματοποίησε στην ασφάλιση:

- του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 3.900 Η.Α. χρονικής περιόδου 1981-1994

- του τ. ΟΑΕΕ 5.100 Η.Α. χρονικής περιόδου 1995-2012

- του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 175 Η.Α. χρονικής περιόδου 3/2013-10/2013

470 Η.Α. χρονικής περιόδου 1/2016-10/2017

- Σύνολο: 9.645 Η.Α.

Γεννήθηκε την 26/8/1957.

Ο ανωτέρω δικαιούται σύνταξης γήρατος από τον ΕΦΚΑ, γιατί, με ολόκληρο το χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης, πληροί τις προϋποθέσεις της νομοθεσίας του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, που είναι αρμόδιος να κρίνει το αίτημά του ως τελευταίος ενταχθείς φορέας, έχει συμπληρώσει το 59ο έτος και 9 μήνες της ηλικίας του και έχει πραγματοποιήσει άνω των 11.100 Η.Α., αφού, μέχρι το 2012, με αναγνώριση 1.500 πλασματικών ημερών (σπουδών, τέκνων, στρατιωτικής υπηρεσίας, κ.λπ.) συμπληρώνει 10.500 Η.Ε..

Χρόνος ασφάλισης

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 του Ν. 3863/2010, ολόκληρος ο χρόνος της διαδοχικής ασφάλισης υπολογίζεται από τον αρμόδιο για την απονομή της σύνταξης ενταχθέντα φορέα ως χρόνος που διανύθηκε στην ασφάλισή του τόσο για θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, όσο και για τον καθορισμό του ποσού της σύνταξης και δεν είναι δυνατή η προσμέτρηση μόνο μέρους του χρόνου που διανύθηκε στην ασφάλιση του κάθε ενταχθέντα φορέα.

2. Ο χρόνος που διανύθηκε στους άλλους ενταχθέντες φορείς, δεν υπολογίζεται στις ακόλουθες περιπτώσεις (άρθρο 3 Ν.Δ. 4202/61):

- Όταν έχουν επιστραφεί οι αντίστοιχες εισφορές.

- Όταν έχει ληφθεί υπόψη για χορήγηση εφάπαξ παροχής.

- Όταν έχει χορηγηθεί σύνταξη την οποία εξακολουθεί να λαμβάνει ο ασφαλισμένος.

- Όταν είναι χρόνος παράλληλης ασφάλισης, (ο οποίος αξιοποιείται με τις διατάξεις των άρθρων 17 και 36 του Ν. 4387/2016).

3. Χρόνος ασφάλισης στον ΕΦΚΑ, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 34 του Ν. 4387/2016, είναι:

α) Ο χρόνος πραγματικής ασφάλισης, δηλαδή ο χρόνος ασφαλιστέας απασχόλησης ή ιδιότητας στον ΕΦΚΑ ή στους ενταχθέντες στον ΕΦΚΑ φορείς, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς για τον οποίο έχουν καταβληθεί εισφορές. Για τους μισθωτούς, ως χρόνος ασφάλισης αναγνωρίζεται και ο χρόνος για τον οποίο οφείλονται εισφορές.

β) Με τις εγκυκλίους 68/2014, 12/2016 του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και 23/2015, 25/2014 του τ. ΟΑΕΕ, δόθηκαν οδηγίες για την αντιμετώπιση των περιπτώσεων καταβολής σύνταξης σε οφειλέτες-συνταξιούχους με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.

Συγκεκριμένα, στους υπό συνταξιοδότηση ασφαλισμένους, με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης, που έχουν οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 43 του Ν. 3996/2011, όπως ισχύουν, για κάθε επιμέρους περίπτωση, η σύνταξη καταβάλλεται από την ημερομηνία που ορίζουν οι καταστατικές διατάξεις κάθε ενταχθέντα φορέα, αν το οφειλόμενο ποσό προσαυξημένο με τα πρόσθετα τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις δεν είναι μεγαλύτερο του ποσού των 15.000 ευρώ ή 20.000 ευρώ, εάν συμμετέχων φορέας ήταν ο τ. ΟΑΕΕ.

Τα ανωτέρω ποσά οφειλής συμψηφίζονται ή παρακρατούνται από τα ποσά των συντάξεων σε ίσες μηνιαίες δόσεις, που δεν μπορεί να είναι περισσότερες από 40. Η πρώτη δόση παρακρατείται από τη σύνταξη του πρώτου μήνα.

Η παρακράτηση των οφειλών γίνεται από τις μηνιαίες καταβαλλόμενες συντάξεις, ο αριθμός των δόσεων παρακράτησης δεν είναι δυνατόν να ξεπερνά τον αριθμό των 40 μηνιαίων συντάξεων και, εάν προκύπτει υπερβαίνον ποσό, θα πρέπει ο ενδιαφερόμενος να το προκαταβάλει.

Επομένως, κατά την εξέταση συνταξιοδοτικών αιτημάτων, λόγω αναπηρίας, όταν τα καθαρά ποσά των συντάξεων που θα καταβληθούν κατά το χρονικό διάστημα της χορήγησης σύνταξης αναπηρίας δεν καλύπτουν την εξόφληση της οφειλής, τότε θα προκαταβάλλεται η διαφορά από τον ενδιαφερόμενο στον εντασσόμενο φορέα που οφείλει (οφειλή–καθαρά ποσά συντάξεων αναπηρίας), ώστε κατά τη διάρκεια της χορήγησης της σύνταξης αναπηρίας να εξοφλείται η οφειλή.

γ) Ο λογιζόμενος χρόνος συντάξιμης υπηρεσίας των πολιτικών και στρατιωτικών υπαλλήλων, σύμφωνα με τις διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας του Δημοσίου, όπως ίσχυαν, μέχρι την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού.

δ) Οι πλασματικοί χρόνοι ασφάλισης:

- παρ. 18 του άρθρου 10 του Ν.3863/2010 (Α’ 115)

- των άρθρων 39, 40 και 41 του Ν. 3996/2011 (Α’ 170)

- παρ. 12 του άρθρου 6 και του άρθρου 17 του Ν. 3865/2010 (Α’ 120)

- του άρθρου 40 του Ν. 2084/1992 (Α’ 165).

Από τις 13/5/2016, οι ασφαλισμένοι που συνταξιοδοτούνται, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.10 του άρθρου 10 του Ν. 3863/2010, έχουν δικαίωμα να αναγνωρίζουν τους πλασματικούς χρόνους ασφάλισης των άρθρων 39, 40 και 41 του Ν. 3996/2011.

Πλασματικός χρόνος που αναγνωρίζεται, χωρίς εξαγορά, (χρόνος επιδότησης, λόγω ασθένειας, χρόνος επιδότησης, λόγω τακτικής ανεργίας ή χρόνιας απουσίας από την εργασία, λόγω κύησης/λοχείας) δεν συνυπολογίζεται ούτε στα ποσοστά αναπλήρωσης ούτε στον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών κατά τον υπολογισμό του ποσού της ανταποδοτικής σύνταξης.

ε) Ο χρόνος προαιρετικής ασφάλισης της παρ. 2 του άρθρου 34 του Ν. 4387/2016.

στ) Χρόνος για τον οποίο έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές στους ενταχθέντες στον ΕΦΚΑ φορείς, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς, ακόμα και αν δεν συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις ασφάλισης.

4. Από 1/1/2017, ο χρόνος που διανύεται στον ΕΦΚΑ, λογίζεται ως χρόνος που έχει διανυθεί στον ενταχθέντα φορέα που ο ασφαλισμένος, βάσει της απασχόλησής του, είχε υποχρέωση υπαγωγής, πριν την ένταξη αυτού στον ΕΦΚΑ.

5. Χρόνος ασφάλισης που λαμβάνεται υπόψη για την πλήρωση των προϋποθέσεων αρμοδιότητας για την κρίση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης τόσο στην α’ όσο και στη β’ φάση της διαδικασίας, είναι ο χρόνος υποχρεωτικής ή προαιρετικής ασφάλισης, καθώς και ο χρόνος αναγνώρισης στρατιωτικής υπηρεσίας, ο οποίος λαμβάνεται υπόψη μόνο:

- Για τη συμπλήρωση των 1.500 ή 1.000 ημερών ασφάλισης.

- Για δε τις 300 της τελευταίας πενταετίας στις περιπτώσεις αναπηρίας και θανάτου, μόνο αν συμπίπτει χρονικά.

6. Με την 408/95 γνωμοδότηση του Ν.Σ.Κ. (που κοινοποιήθηκε στις υπηρεσίες του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με την Εγκύκλιο 67/1996), οι χρόνοι επιδότησης, λόγω ανεργίας ή ασθενείας ή συνταξιοδότησης, λόγω αναπηρίας, υπολογίζονται μεν για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος (σε όσους εντασσόμενους φορείς ίσχυαν), αλλά όχι για τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων αρμοδιότητας για την κρίση συνταξιοδοτικού δικαιώματος με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης και, συνεπώς, και οι ανωτέρω πλασματικοί χρόνοι δεν λαμβάνονται υπόψη για τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων αρμοδιότητας για την κρίση συνταξιοδοτικού δικαιώματος με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης σε α΄ και β΄ φάση, αντίστοιχα.

Υπολογισμός ποσού σύνταξης

1. Εφαρμόζεται και κατά τη συνταξιοδότηση με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης ο ενιαίος τρόπος υπολογισμού του ποσού της σύνταξης που ισχύει για όλους τους ασφαλισμένους µε βάση τις συντάξιμες αποδοχές, το εισόδημα και ίδια ποσοστά αναπλήρωσης για όλους, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 7, 8, 28 και 30 του Ν. 4387/2016.

2. Ο ενιαίος τρόπος υπολογισμού ισχύει για όλα τα πρόσωπα, ανεξαρτήτως χρόνου υπαγωγής στην ασφάλιση και ανεξαρτήτως χρόνου που υπήχθησαν διαδοχικά για πρώτη φορά στην ασφάλιση οποιουδήποτε ενταχθέντα στον ΕΦΚΑ φορέα και, επομένως, δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 10 και 11 του Ν. 1405/1983, του άρθρου 1 του Ν. 3232/2004, της παρ. 3 του άρθρου 5 του Ν. 3863/2010 ως προς τον τρόπο υπολογισμού του ποσού της σύνταξης.

Ασφάλιση στο Δημόσιο

Οι ανωτέρω διατάξεις ορίζουν ότι εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις των άρθρων 1 έως 6 του Ν. 1405/1983, σύμφωνα με τις οποίες για τα πρόσωπα που προσλήφθηκαν για πρώτη φορά στο Δημόσιο, πριν από την 1/1/1983 και έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης σε περισσότερους από έναν από τους ενταχθέντες στον ΕΦΚΑ φορείς ασφάλισης, δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης για αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί ως την έναρξη ισχύος του Ν. 4387/2016.

Τα πρόσωπα αυτά δύνανται να αναγνωρίσουν το χρόνο αυτό στους ενταχθέντες στον ΕΦΚΑ φορείς ως συντάξιμο, καταβάλλοντας συμπληρωματική εισφορά στο Δημόσιο.

Αντίστοιχα, τα ανωτέρω πρόσωπα δύνανται να αναγνωρίζουν με καταβολή εισφοράς χρόνο δημόσιας υπηρεσίας τους ως χρόνο στους φορείς αυτούς.

Από την έναρξη ισχύος του Ν. 4387/2016, για τα πρόσωπα που προσλήφθηκαν για πρώτη φορά στο Δημόσιο, πριν την 1/1/1983, για το χρόνο ασφάλισης για τον οποίο έχουν καταβάλει τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές σε φορείς που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ δεν απαιτείται πλέον η αναγνώριση, του σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1 και 6 του Ν. 1405/1983 και δεν καταβάλλεται συμπληρωματική εισφορά. Ο χρόνος αυτός συνυπολογίζεται, σύμφωνα με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.

Συγκεκριμένα, για τα πρόσωπα που προσλήφθηκαν για πρώτη φορά στο Δημόσιο, πριν από την 1/1/1983 και έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης σε περισσότερους από έναν φορείς που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ, ισχύουν τα εξής:

α) Για αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί έως την έναρξη ισχύος του Ν. 4387/2016, εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 1 έως 6 του Ν. 1405/1983 (Α’ 180), όπως ισχύουν. Το ίδιο ισχύει και για όσους έχουν αποχωρήσει από το Δημόσιο, λόγω συνταξιοδότησης έως την έναρξη ισχύος του Ν. 4387/2016.

β) Από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του άρθρου 19, εξακολουθούν να εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 1 έως 6 του Ν. 1405/1983 (καταβολή συμπληρωματικής εισφοράς), μόνο για τα πρόσωπα τα οποία δεν έχουν καταβάλει ασφαλιστικές εισφορές για κύρια σύνταξη στο Δημόσιο ή σε άλλους εντασσόμενους φορείς, εφόσον υπήρχε υποχρέωση γι' αυτό.

Για χρόνο ασφάλισης για τον οποίο έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές, εφόσον υπήρχε υποχρέωση γι' αυτό, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 19 περί συνυπολογισμού διαδοχικού χρόνου ασφάλισης και δεν απαιτείται αναγνώριση του χρόνου αυτού, εφόσον η αίτηση συνταξιοδότησης υποβληθεί, μετά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του κοινοποιούμενου άρθρου και προκειμένου για τους υπαλλήλους–λειτουργούς του Δημοσίου, καθώς και τους στρατιωτικούς, εφόσον έχουν αποχωρήσει, λόγω συνταξιοδότησης, μετά την ανωτέρω ημερομηνία.

Τα προαναφερόμενα έχουν εφαρμογή και για τις εκκρεμείς αιτήσεις αναγνώρισης κατά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του άρθρου 19 σε οποιοδήποτε στάδιο έκδοσης της σχετικής πράξης αναγνώρισης, εφόσον η αίτηση συνταξιοδότησης έχει υποβληθεί, μετά την έναρξη ισχύος του Ν. 4387/2016 και προκειμένου για τους υπαλλήλους-λειτουργούς του Δημοσίου, καθώς και τους στρατιωτικούς, εφόσον έχουν αποχωρήσει, λόγω συνταξιοδότησης, μετά την ανωτέρω ημερομηνία.

Πράξεις αναγνώρισης που έχουν εκδοθεί προ της ημερομηνίας έναρξης ισχύος του κοινοποιούμενου άρθρου και αφορούν χρόνο για τον οποίο είχαν καταβληθεί εισφορές, για πρόσωπα που υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης, μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων του άρθρου 19, παραμένουν ισχυρές, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 66 του Π.Δ. 169/2007 (Α’210), όπως ισχύουν.

diadoxiki asfalisi 

Φέρνουν πάλι στο προσκήνιο την «αντικατάσταση του ΕΝΦΙΑ» με φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας

Δεν πρόκειται πάντως να αλλάξει ο στόχος είσπραξης 3,2 δισ. ευρώ, όπως έχει συμφωνηθεί με τους δανειστές, διαμηνύει το υπ. Οικονομικών


Για «κατάργηση του ΕΝΦΙΑ» μιλά πάλι η κυβέρνηση, που διά της υφυπουργού Οικονομικών Κατερίνας Παπανάτσιου, έκανε λόγο για αντικατάστασή του με φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας. Όπως επισημαίνει όμως η «Καθημερινή», αυτό πρωτίστως προϋποθέτει την εξίσωση των αντικειμενικών αξιών με τις πραγματικές τιμές πώλησης των ακινήτων - κάτι που, προς το παρόν, αδυνατεί να γίνει. 

«Στόχος μας είναι ο ΕΝΦΙΑ να αντικατασταθεί με έναν φόρο μεγάλης περιουσίας που θα είναι προοδευτικός», ήταν η ακριβής δήλωση της κυρίας Παπανάτσιου στο συνέδριο της Prodexpo, ενώ σύμφωνα με κυβερνητικό αξιωματούχο, εφόσον επιτευχθεί ο δύσκολος στόχος της εξίσωσης των αξιών των ακινήτων, θα κατατεθεί στη Βουλή σχέδιο νόμου με το οποίο αφενός θα αναπροσαρμοστούν οι αξίες των ακινήτων, αφετέρου θα αντικατασταθεί ο ενιαίος φόρος ιδιοκτησίας ακινήτων με τον φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας. 

Στόχος της κυβέρνησης, όπως ανέφερε ο αξιωματούχος στην «Καθημερινή», είναι σε κάθε περίπτωση να βεβαιώνονται έσοδα 3,2 δισ. ευρώ όπως προβλέπει και η συμφωνία με τους πιστωτές της χώρας, ωστόσο είναι θέμα πολιτικής της κυβέρνησης το πώς θα επιμερίζεται ο φόρος. Δηλαδή, όπως επισήμανε, στις προθέσεις της κυβέρνησης είναι να ελαφρύνει τις χαμηλές ιδιοκτησίες και να μεταφέρει το βάρος στις υψηλότερες. Αυτό σημαίνει ότι για να επιτευχθεί ο στόχος των 3,2 δισ. ευρώ, η κυβέρνηση θα αυξήσει δραματικά τη φορολογία για όσους κατέχουν ακίνητα πάνω από κάποια αξία. 

Προφανώς, για αυτούς οι φόροι θα είναι σημαντικά υψηλότεροι από αυτούς που καταβάλλονται σήμερα, και αυτό, καθώς τα χαμηλής αξίας ακίνητα θα απαλλαγούν από τον φόρο. Σημειώνεται ότι τα έσοδα του Δημοσίου από τον ΦΑΠ του 2011 με αφορολόγητο όριο 200.000 ήταν περίπου 800 εκατ. ευρώ και αφορούσαν 560.000 ιδιοκτήτες ακινήτων. 

Ο ΦΜΑΠ εφαρμόσθηκε για πρώτη φορά το1997 και προέβλεπε υψηλό αφορολόγητο. Συγκεκριμένα, ο ΦΜΑΠ αφορούσε φορολογουμένους με ακίνητη περιουσία άνω των 243.600 ευρώ για τους άγαμους, 487.200 ευρώ για τους έγγαμους, με προσαύξηση 61.650 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα παιδιά και 73.400 ευρώ για καθένα από το τρίτο παιδί και πάνω. Ο φόρος υπολογιζόταν με συντελεστές από 0,354% έως 0,944% επί της αντικειμενικής αξίας, για τα φυσικά πρόσωπα. Ο ΦΜΑΠ διατηρήθηκε για αρκετά χρόνια και το 2009 επανήλθε ως φόρος ακίνητης περιουσίας (ΦΑΠ) που αρχικά είχε όριο τις 400.000 ευρώ αντικειμενική αξία και άνω. Στη συνέχεια το 2010 το όριο επιβολής ΦΑΠ υποχώρησε στις 300.000 ευρώ για να καταλήξει το 2011 στις 200.000 ευρώ αντικειμενική αξία. 

Οπως προαναφέρθηκε, σε κάθε περίπτωση απαραίτητη προϋπόθεση είναι η εξίσωση των τιμών των ακινήτων να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους, κάτι το οποίο όπως σημείωσε ο ίδιος αξιωματούχος είναι εξαιρετικά δύσκολο. 

Στο θέμα της εξίσωσης των τιμών των ακινήτων η υφυπουργός ανέφερε ότι δρομολογείται η θεσμοθέτηση δευτεροβάθμιων επιτροπών, οι οποίες θα σπεύδουν να διορθώνουν τις τιμές που θα προκύψουν από τις υπό σύσταση 75 τοπικές επιτροπές καθορισμού των αντικειμενικών αξιών. 

Στόχος είναι, μέσω των δευτεροβάθμιων αυτών οργάνων, να προλαμβάνονται στρεβλώσεις μικροπολιτικής φύσης, που είχαν παρατηρηθεί και στο παρελθόν. Πάντως, σύμφωνα με την κ. Παπανάτσιου, σε πολλές περιοχές οι αντικειμενικές τιμές είναι χαμηλότερες των εμπορικών τιμών. Παράλληλα, επανέλαβε την πρόθεση του οικονομικού επιτελείου να μην αναθεωρήσει, στην παρούσα φάση, κάποια άλλη παράμετρο (π.χ. συντελεστής εμπορικότητας) διαμόρφωσης των αξιών, πέραν των τιμών ζώνης, ενώ σε ό,τι αφορά την επικείμενη λειτουργία του ηλεκτρονικού συστήματος τιμών που βρίσκεται σε πιλοτικό στάδιο, αναμένεται να λαμβάνονται πλέον υπόψη και οι τιμές μίσθωσης, προκειμένου να είναι εφικτή η προσέγγιση των αξιών και σε περιπτώσεις περιοχών όπου δεν πραγματοποιούνται καθόλου συναλλαγές ακινήτων σήμερα. 

«Βόμβα» ΣτΕ: Αντισυνταγματικές διατάξεις για το Πόθεν Εσχες

 Ειδικά για τους δικαστές προβλέπεται ότι ο έλεγχος του Πόθεν Εσχες θα γίνεται από ανώτατους δικαστές μέλη των τριών Ανωτάτων Δικαστηρίων

Η ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε  αντισυνταγματική την υποχρέωση να περιλαμβάνουν οι υπόχρεοι Πόθεν Εσχες μετρητά που υπερβαίνουν τα 15.000 ευρώ και φυλάσσονται εκτός πιστωτικών ιδρυμάτων ή εντός θυρίδων, καθώς και κινητά  περιουσιακά στοιχεία, των οποίων η αξία υπερβαίνει τα 30.000 ευρώ.

Με την απόφαση του μπαίνει 5ετές όριο στη δυνατότητα της διοίκησης για τη διενέργεια και ολοκλήρωση του ελέγχου των δηλώσεων, καθώς και για τη διατήρηση των προσωπικών δεδομένων των υπόχρεων.

Είχαν «προσφύγει» οι δικαστές  

Το Ανώτατο Δικαστήριο κατόπιν σχετικής αιτήσεως ενώσεων δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών, ακύρωσε –για τυπικούς λόγους- στο σύνολό της την 1846οικ./13.10.2016 κοινή απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Οικονομικών «Τύπος και περιεχόμενο της Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης (Δ.Π.Κ.) και της Δήλωσης Οικονομικών Συμφερόντων (Δ.Ο.Σ.) - Ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων αυτών». Όμως , μπαίνει και στην ουσία , καθώς καθορίζει τι επιτρέπεται και τι όχι.

Ειδικότερα, κατά τους δικαστές, η συγκεκριμένη απόφαση «δεν απέκτησε νόμιμη υπόσταση λόγω μη συνδημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως των παραμετρικών τιμών και των οδηγιών συμπλήρωσης πεδίων που περιλαμβάνονται στην ηλεκτρονική εφαρμογή «πόθεν έσχες», με αποτέλεσμα να καθίσταται ανέφικτος ο έλεγχος νομιμότητας των ουσιωδών αυτών στοιχείων της κανονιστικής ρύθμισης». 

Όσον αφορά στους δικαστικούς λειτουργούς, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη ότι « ο έλεγχος της περιουσιακής κατάστασης αυτών συνδέεται άμεσα με την εκπλήρωση του υπηρεσιακού τους καθήκοντος και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η συνταγματικώς επιβαλλόμενη ανεξαρτησία τους έναντι των οργάνων των δύο άλλων λειτουργιών», κατέληξε, στο ότι το επιφορτισμένο με τον έλεγχο όργανο πρέπει να συγκροτείται, τουλάχιστον κατά πλειοψηφία, συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου του, από ανώτατους τακτικούς δικαστές, μέλη των τριών Ανωτάτων Δικαστηρίων. 

Κρίθηκε επίσης , ότι η καθιέρωση υποχρεωτικού ελέγχου των δηλώσεων των δικαστικών λειτουργών που υπηρετούν σε Ανώτατο Δικαστήριο, και όχι δειγματοληπτικού, όπως ισχύει για όλους τους υπόλοιπους δικαστικούς λειτουργούς, αποτελεί μέτρο απρόσφορο προς επίτευξη του επιδιωκόμενου με το νόμο σκοπού.

Το δικαστήριο ωστόσο ανάβει το «πράσινο» φως για στην ηλεκτρονική κατάθεση των πόθεν έσχες καθώς απέρριψε σχετικό λόγο ακυρώσεως, με το σκεπτικό ότι η Διοίκηση έχει λάβει ικανά μέτρα προκειμένου να ελαχιστοποιήσει τους κινδύνους επέμβασης τρίτων σε αυτό και διαρροής των δεδομένων.

Επιπλέον, η Ολομέλεια έκρινε ότι η παράλειψη του νομοθέτη να προβλέψει εύλογο χρονικό περιορισμό (που δεν μπορεί να υπερβεί την πενταετία) για τη διενέργεια και ολοκλήρωση του ελέγχου, καθώς και για τη διατήρηση των προσωπικών δεδομένων των υπόχρεων αντίκεινται στην κατοχυρωμένη συνταγματικώς αρχή της ασφάλειας του δικαίου και στη δυνατότητα διατήρησης των προσωπικών δεδομένων μόνο για όσο χρονικό διάστημα είναι απαραίτητο για τις ανάγκες της επεξεργασίας.

Ακολούθως, έγινε δεκτό ότι στην ετήσια, πλην της πρώτης Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης, περιλαμβάνονται μόνο τα περιουσιακά στοιχεία, στα οποία επήλθε κάποια μεταβολή κατά την χρήση, στην οποία αναφέρεται η δήλωση. Από το τέλος του έτους δήλωσης των ως άνω περιουσιακών στοιχείων αρχίζει η πενταετής προθεσμία, εντός της οποίας το όργανο ελέγχου μπορεί να ασκήσει την αρμοδιότητά του.

Τι αλλάζει στις ποινές

Ως προς τις προβλεπόμενες ποινικές κυρώσεις κρίθηκε, ότι αυτές δεν παραβιάζουν την αρχή της αναλογικότητας, ενόψει και του σκοπού δημόσιου συμφέροντος για τον οποίο θεσπίστηκε ο έλεγχος της περιουσιακής κατάστασης, και, δεδομένου ότι η δήλωση δεν θεωρείται ανακριβής ή ελλιπής - και επομένως δεν επιβάλλονται ούτε διοικητικές ούτε ποινικές κυρώσεις - σε περίπτωση επουσιώδους ανακρίβειας ή έλλειψης ή εφόσον αποδεικνύεται η νομιμότητα της πηγής προέλευσης του ανακριβώς δηλωθέντος στοιχείου.

Τέλος, επισημαίνεται στην απόφαση αφενός ότι το όργανο ελέγχου οφείλει, σύμφωνα και με την αρχή της προηγούμενης ακρόασης, να καλεί τον ελεγχόμενο προς παροχή διευκρινίσεων, αφετέρου ότι, ενόψει της σοβαρότητας των απειλουμένων κυρώσεων, η Διοίκηση οφείλει να διαμορφώσει τη διαδικτυακή εφαρμογή, κατά τρόπο ώστε να μην καθίσταται αδύνατη ή ιδιαιτέρως δυσχερής η υποβολή δήλωσης μέσω της χρήσης του ηλεκτρονικού συστήματος από τον μέσο χρήστη.

«Ξεζούμισαν» τους φορολογούμενους και τώρα πρέπει να επιστρέψουν φόρους 5 δισ. ευρώ

Tεράστια υστέρηση στις εισπράξεις άμεσων φόρων.


Τεράστια «τρύπα» ύψους τουλάχιστον 1,5 δισ. ευρώ αποκαλύπτεται στις εισπράξεις των φόρων για 2017. Στο οικονομικό επιτελείο καθησυχάζουν ότι ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα δεν κινδυνεύει, ούτε η διανομή μερίσματος 800 εκατομμυρίων τον Δεκέμβριο όπως υποσχέθηκε ο πρωθυπουργός. Αυτό επιτυγχάνεται με περικοπές 1 δισ. στα κονδύλια για πληρωμές συντάξεων και 760 εκατ. σε δαπάνες σε Υγεία και Πρόνοια, καθώς και σε αιματηρή αύξηση των εσόδων από κατασχέσεις που αναμένεται να αγγίζουν φέτος τα 4 δισ. ευρώ. 

Μέσα στις επόμενες δέκα μέρες αναμένονται ανακοινώσεις από την ΕΛΣΤΑΤ και την Eurostat που αναμένεται να επισφραγίσουν το πλεόνασμα του 2016. Ωστόσο για το 2017 όλα είναι εύθραυστα, αφού τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες το υπουργείο Οικονομικών για την πορεία του κρατικού προϋπολογισμού αποκαλύπτουν ότι η κυβέρνηση πρόλαβε να πέσει έξω στις προβλέψεις της κατά 4,7 δισ. ευρώ μέσα σε 100 μόλις μέρες, κυρίως επειδή δεν είχε υπολογίσει σωστά τα αποτελέσματα της υπερφορολόγησης την οποία επέβαλε στους Έλληνες φορολογουμένους. 

Από τις 19 Μαΐου 2017, όταν η Βουλή ψήφιζε το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα 2018-2021 (αναθεωρώντας τον προϋπολογισμό που ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο πέρυσι) μέχρι και την τελευταία εργάσιμη του Σεπτεμβρίου (την επονομαζόμενη και «μαύρη Παρασκευή των φόρων»), τα στοιχεία που ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών αποδεικνύουν τεράστια αστοχία σε σχεδόν όλες τις βασικές προβλέψεις του: 

-Για μεν έσοδα του Κράτους, τον Μάιο υπολόγιζε ότι έως και τον Σεπτέμβριο θα έχει εισπράξει φέτος 38,38 δισ. ευρώ. Εχθές ανακοινώθηκε ότι τα έσοδα ήταν τελικά 35,989 δισ. ευρώ. Υστέρηση ύψους 2,4 δισ. σε λιγότερο από 4 μήνες φαντάζει υπερβολική. 

-Για τις δαπάνες του Κράτους, τον Μάιο υπολόγιζε ότι έως και τον Σεπτέμβριο θα έχουν φτάσει στα 38,672 δισ. ευρώ. Τελικώς δαπάνησε μόνον 36,36 δισ. ευρώ. Η απόκλιση στις προβλέψεις για κρατικές δαπάνες φτάνει στα 2,3 δισ. ευρώ μέσα σε 4 μήνες. 

Καλύπτοντας τις απώλειες εσόδων με ισόποση συγκράτηση δαπανών (έλλειψαν 2,4 δισ. και έκοψε 2,3 δισ. ευρώ) η κυβέρνηση διασώζει το ταμειακό πλεόνασμα. Διασώζεται επίσης η πρόβλεψη για το πρωτογενές πλεόνασμα στο 9μηνο του 2017, που παραμένει στα 4,5 δισ. ευρώ (ελαφρώς μειωμένο κατά μόλις 54 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου) επειδή στις 28 Σεπτεμβρίου ο ΕΦΚΑ αποφάσισε ότι δεν χρειάζονται 1 δισ. ευρώ δαπάνες που υπολόγιζε για να πληρωθούν νέες συντάξεις, καθώς απέρριψε μαζικά τις αιτήσεις που είχαν καταθέσει χιλιάδες δικαιούχοι. 

«Έγκλημα και τιμωρία» 

Παρόλα αυτά, οι τεράστιες ανισορροπίες στην εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού και τα αποτελέσματα της υπερφορολόγησης θα μπουν στο μικροσκόπιο των δανειστών την ερχόμενη εβδομάδα που θα επιστρέψουν στην Αθήνα. Όποιο πρωτογενές πλεόνασμα και αν τελικώς ανακοινώσει η κυβέρνηση για 2017, οι θεσμοί θα εξετάσουν αν και κατά πόσον είναι «διατηρήσιμο» και αν θα επαναληφθεί και το 2018, ώστε να αποφανθούν όχι μόνον αν πρέπει να δοθεί μέρισμα και πόσο όπως έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση, αλλά και αν χρειάζονται διορθωτικά ή άλλα πρόσθετα μέτρα για την επόμενη χρονιά. 

Από τα νέα στοιχεία του κρατικού προϋπολογισμού για 9μηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου, 
οι μεγάλες «πληγές» που αποκαλύπτονται είναι ότι: 

1.Άμεσοι φόροι του 2017 δεν εισπράττονται. Η λύση της υπερφορολόγησης αποδεικνύεται ότι απέτυχε παταγωδώς, αφού τα στοιχεία δείχνουν ότι ακόμα και τον μήνα Σεπτέμβριο όπου εισπράχθηκε διπλάσια δόση ΕΝΦΙΑ (1 δισ. αντί 500 εκατομμύρια εξ αναβολής της α΄δόσης από τον Αύγουστο) τελικά στα κρατικά ταμεία μπήκαν μισό δισ. λιγότερα έσοδα από όσα ήταν ο στόχος για τον μήνα αυτόν. Δηλαδή στην πραγματικότητα τον μήνα Σεπτέμβριο φαίνεται πως έλειψαν έσοδα 1 δισ. ευρώ, κυρίως από άμεσους φόρους εισοδήματος και πληρωμές ΕΝΦΙΑ. 

2.Το Κράτος αναγκάζεται να επιστρέψει 77% περισσότερους φόρους από όσους υπολόγιζε τον Μάιο! Με βάση το Μεσοπρόθεσμο έπρεπε να πληρώσει 2,315 δισ. ευρώ ως τον Σεπτέμβριο, αλλά μετά τα νέα εκκαθαριστικά αναγκάστηκε να δώσει 4,077 δισ. ευρώ! Σε απόλυτα νούμερα, έπεσε έξω πάνω από 1,7 δισ. ευρώ. Η έκπληξη ήταν τεράστια για το οικονομικό και επικοινωνιακό επιτελείο της κυβέρνησης, αλλά ήταν και αποτέλεσμα της υπερφορολόγησης που επέβαλε προκαταβολικά από πέρυσι στα φορολογικά «υποζύγια», με αυξημένη παρακράτηση (λόγω μείωσης του αφορολογήτου) και αυξήσεις στις προκαταβολές φόρων (από 55% σε 75%-100%), που όμως τώρα πρέπει να τις γυρίσει πίσω. 

Έτσι, ενώ στο Μεσοπρόθεσμο που ψηφίστηκε τον Μάιο προϋπολόγιζε για φέτος ότι μέχρι τον Δεκέμβριο θα επιστρέψει 3,324 δισ. ευρώ, ήδη ως τον Σεπτέμβριο το υπουργείο Οικονομικών αναγκάστηκε να επιστρέψει 4,077 δισ. ευρώ. Δηλαδή 753 εκατομμύρια περισσότερα, από όσα υπολόγιζε (ως τα μέσα του 2017) για ολόκληρη τη χρονιά! 

Ακόμα χειρότερα ίσως, στο Προσχέδιο που κατέθεσε πριν δυο βδομάδες στη Βουλή, το υπουργείο Οικονομικών ανέβασε την πρόβλεψή του για επιστροφές φόρων φέτος στα 4,686 δισ. ευρώ συνολικά. Επισημοποίησε δηλαδή ότι θα χριεαστεί 1,36 δισ. περισσότερα (ή +40%) από όσα προέβλεπε τον Μάιο, αλλά και αυτά οριακά μόνον επαρκούν αφού ήδη έχει φτάσει στα 4,1 δισ. και απομένουν κι άλλοι τρεις μήνες για να πληρώνει επιστροφές. Στελέχη στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους δεν αποκλείουν μάλιστα να φτάσουν και στα 5 δισ. τελικά ή ακόμα παραπάνω, οι πληρωμές για επιστροφές φόρων φέτος. 

3.Η κυβέρνηση «παγώνει» κοινωνικές δαπάνες 760 εκατ. ευρώ, για να έχει ταμειακό πλεόνασμα ώστε να μοιράσει το «μέρισμα» των 800 εκατ. που υποσχέθηκε για τον Δεκέμβριο ο πρωθυπουργός -χωρίς όμως να ανακοινώνει ακόμα πόσα και σε ποιους. 

Από πού περικόπηκαν δαπάνες 760 εκατ. ευρώ; 

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών «μειωμένες έναντι του στόχου ήταν κυρίως οι επιχορηγήσεις νοσοκομείων, ΥΠΕ-ΠΕΔΥ κατά 161 εκατ. ευρώ, το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης κατά 139 εκατ. ευρώ, τα επιδόματα πολυτέκνων κατά 60 εκατ. ευρώ, οι αποδιδόμενοι πόροι κατά 334 εκατ. ευρώ και η συνεισφορά του Ελληνικού Δημοσίου για την προστασία της κύριας κατοικίας κατά 60 εκατ. ευρώ». 

Η «συγκράτηση» δηλαδή των δαπανών αφορούν κυρίως στην δημόσια Υγεία, την Κοινωνική Ασφάλιση και Περίθαλψη, το Ασφαλιστικό σύστημα, την Πρόνοια και την προστασία της κύριας κατοικίας (που δεν εφαρμόστηκε ποτέ αλλά η κυβέρνηση την εξαγγέλει ξανά σαν κοινωνική δράση και για το 2018). Στάση πληρωμών διαπιστώνεται όμως και στις δαπάνες για δημόσιες Επενδύσεις (ΠΔΕ) που έχουν αναπτυξιακό χαρακτήρα αφού, αντί για 2,5 δισ. ευρώ, δεν ξεπέρασαν τελικά τα 1,78 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση έναντι του στόχου κατά 722 εκατ. ευρώ (ή -29%). 

Με άλλα λόγια, ακόμα και αν τα 800 εκατ. ευρώ καταλήξουν τελικά στους δικαιούχους αυτούς (ευπαθείς κοινωνικές ομάδες και οικονομικά ανήμπορους) η κυβέρνηση τους τα έχει στερήσει από πριν, για να τους τα δώσει μετά. Επιπλέον, μεγάλο μέρος από το υπερπλεόνασμα του 2017 θα πρέπει να μοιραστεί και σε επιχειρήσεις ή για ευρύτερους αναπτυξιακούς σκοπούς, σε συμφωνία με την Τρόικα. 

Τι δεν εισπράχθηκε 

Το υπουργείο Οικονομικών συνόδευσε τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων αυτών με μια ανακοίνωση που φαίνεται σαν να την είχε έτοιμη εκ των προτέρων, αλλά βρίθει ανακριβειών. Συγκεκριμένα αναφέρει ότι για την υστέρηση 2,29 δισ. στα καθαρά έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισμού, η απόκλιση αυτή οφείλεται σε δύο παράγοντες: 

-«Πρώτον, στις αυξημένες επιστροφές φόρων προς τους πολίτες, οι οποίες υπερέβησαν κατά 1,76 δισ. τον στόχο που είχε τεθεί στο ΜΠΔΣ 2018-2021». Αν και το παρουσιάζει σαν κάτι θετικό για τους πολίτες, ήταν επακόλουθο της υπερφορολόγησης του 2016. Το υπουργείο Οικονομικών παραδέχεται πάντως και έτσι ότι έπεσε έξω στις προβλέψεις του. 

Τα χρέη για επιστροφές φόρων όμως δεν είχαν προϋπολογιστεί στο Μεσοπρόθεσμο τον Μάιο (προέκυψαν από τα εκκαθαριστικά του Ιουλίου) και, επιπλέον, μαρτυρούν χαμηλές εισπράξεις από τους άμεσους τρέχοντες φόρους, λόγω μείωσης των φορολητέων εισοδημάτων. Άρα δεν είναι δημοσιονομικά ανώδυνες. Η «τρύπα» αυτή καλύπτεται προσωρινά μεν από έξτρα έσοδα από κατασχέσεις, αλλά δημιουργεί πρόβλημα και στις εισπράξεις του ΕΦΚΑ από τον Νοέμβριο μέχρι και τα μέσα του 2018 τουλάχιστον, καθώς μειώνει την βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών κρατήσεων που είναι τα φορολογητέα εισοδήματα του 2016. 

-«Δεύτερον, στην καταβολή της πρώτης δόσης του ΕΝΦΙΑ τον Σεπτέμβριο αντί του Αυγούστου, όπως είχε αρχικά προβλεφθεί». Υποστηρίζει δηλαδή το υπουργείο Οικονομικών ότι έλειψαν 1,027 δισ. ευρώ, λόγω έναρξης της πρώτης δόσης του ΕΝΦΙΑ 2017 από το μήνα Σεπτέμβριο, αντί για το μήνα Αύγουστο, όπως είχε προβλεφθεί. 

Το ίδιο ποσό (1,027 δισ.) έλεγε πριν ένα μήνα ότι έλλειψε και για τον Αύγουστο. Αν απλώς μετακινήθηκε κατά ένα μήνα η είσπραξη του ΕΝΦΙΑ και το ποσόν αυτό εισπράχθηκε όντως τον Σεπτέμβριο, τότε θα έπρεπε τον συγκεκριμένο μήνα να υπήρχε μια μεγάλη υπερείσπραξη (δηλαδή είσπραξη 1 δισ. ευρώ σαν α΄δόση ΕΝΦΙΑ, αντί περίπου 450 εκατ. ευρώ που το ΥΠΟΙΚ προϋπολόγιζε την β΄δόση ΕΝΦΙΑ αν εισπράττετο τον Σεπτέμβριο). 

Ωστόσο το υπουργείο Οικονομικών παραδέχεται ότι τον μήνα Σεπτέμβριο «τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 4.476 εκατ. ευρώ, μειωμένα έναντι του μηναίου στόχου κατά 525 εκατ. ευρώ». Δηλαδή και πάλι λείπει μισό δισ. ευρώ, παρότι τον συγκεκριμένο μήνα εισπράχθηκε διπλάσιος ΕΝΦΙΑ από όσο σχεδιαζόταν! 

Σε κάθε περίπτωση, το «μυστήριο» για το αν και κατά πόσον εισπράχθηκαν τελικά οι άμεσοι και έμμεσοι φόροι, θα λυθεί επισήμως την άλλη εβδομάδα, στις 24 Οκτωβρίου όταν θα ανακοινωθούν τα πλήρη στοιχεία εσόδων και δαπανών του μηνός Σεπτεμβρίου. 

Συνολικά πάντως, το υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζει ότι «οι δύο ανωτέρω παράγοντες (δηλαδή οι επιστροφές φόρων και η αναβολή μιας δόσης ΕΝΦΙΑ) «επηρεάζουν μόνο το ταμειακό αποτέλεσμα και όχι το δημοσιονομικό, καθώς οι μεν επιστροφές φόρων είναι ουδέτερες αφού συνιστούν ισόποσες μειώσεις υποχρεώσεων του Ελληνικού Δημοσίου, στην περίπτωση δε του ΕΝΦΙΑ θα συνυπολογιστούν στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2017 και οι εισπράξεις της τελευταίας δόσης που θα καταβληθεί τον Ιανουάριο 2018». 

«Ουδέτερες» όμως οι επιστροφές φόρων δεν είναι, γιατί η υποχρέωση πληρωμών τους προέκυψε στο β΄εξάμηνο του 2017 και δεν είχαν προϋπολογιστεί σωστά. «Ουδέτερες» είναι η μεν πληρωμή τους, αλλά η υποχρέωση αυτή προέκυψε «στα ξαφνικά» για την κυβέρνηση τον Ιούλιο. Για αυτό άλλωστε, μόλις στις 2 Οκτωβρίου, η κυβέρνηση έσπευσε και ενσωμάτωσε στο προσχέδιο του νέοιυ προϋπολογισμού και έξτρα 1,3 δισ. για επιστροφές φόρων του 2017. Και λογιστικά όμως (δηλαδή δημοσιονομικά) θα πρέπει να καλύψει την «τρύπα» και στα έσοδα από εισπράξεις άμεσων φόρωνεισοδήματος που δεν την είχε προϋπολογίσει. 

Και «ταμειακά» όμως, το πλεόνασμα που διατηρεί για να μπορέσει να μοιράσει «μέρισμα» 800 εκατ. ευρώ μέσα στη χρονιά, το επιτυγχάνει κόβοντας κονδύλια από την Κοινωνική Προστασία και τους πλέον αδύναμους. Επιπλέον, το υπουργείο Οικονομικών δεν θα έχει πρόβλημα να εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα, αφού στις 28 Σεπτεμβρίου «έσβησε» δαπάνες για πληρωμές εκκρεμών συντάξεων 1 δισ. ευρώ, με το επιχείρημα ότι ... απορρίφθησαν οι αιτήσεις, έστω και αν αυτό συνέβη για τυπικούς μόνον λόγους (πχ έλειπε κάποιο δικαιολογητικό) οπότε η απαίτηση για καταβολή σύνταξης θα επανέλθει σύντομα. 

Πηγή: Protothema.gr